понедельник, 21 марта 2016 г.

Пакана Хитойлик

     "Нэгя мэни кэтмоним учмайди? Қўшнимизнинг оқ тико машинаси бор, мэни эса ойлик йўл чиптам ҳам йўқ. Самандарнинг бордир сэвги фазоси, мэни эса бир қўшиғим ҳам йўқ? Нэгя унақа? Нимам кам улардан?" Шу ҳаёллари билан юриб, оёқлари чарчаганини ҳис қилди. Йўлнинг чэтидаги скамэйкаларнинг бирига ўтириб, тэлэфонини қўлига олди. Ҳэч кимдан ҳэч қандай хабар йўқ. "Нэгя мэни ҳэч ким эсламайди? Нэгя мэн.... аааааа!" Ёнидаги паст бўйли, афтидан, тоза хитойлик кишини кўриб қўққисдан чўчиб тушди. "Тавба, ҳозиргина ҳэч ким йўқ эди-ю, қайдан кэлди манави пакана?" дэб ўйлади.
     -Ўзингсан пакана.
     -"Тавба, овоз чиқариб айтиб юбордимми, ё..."
     -Йўқ, овоз чиқармадинг. Ичингдагини ўқидим.
     -Арвоҳ бўлса-я, ичимни ўқияпти-ю..."
     -Ҳэй, сўтак, намунча қўрқасан?! Ҳэч қанақа арвоҳ эмасман. Мэни ўзинг чақирдинг. Хўш, нима ишинг бор мэнда?
     -"Қачон чақирдим?"
     -Эрталабдан бэри "нэгя, нэгя" дэявэриб қулоқ-миямни единг. Мана, кэлдим.
     -"Кимсан ўзи?"
     -Катта холангни эриман! Бўлди қил-эй, асабимга ўйнамай. Овоз чиқариб гапир, энэргиямни тугатябсан.
     -Ие, бэрилиб кэтибман, ҳаммасини тушунтириб бэр.
     -"Бой бўлишнинг 100000та сири" дэган китобни ўқиганмисан?
     -Йўқ.
     -"Уйлан ва бой бўл"ничи?
     -Йўқ.
     -Канэшна кэтмонинг учмайди-да, вақт топиб китоб ўқимаганингдан кэйин. Мэн ўша китобларнинг биридаги қаҳрамонман. Кимки ҳаётидан нолиб, Нэгя, нэгя, нэгя дэб чин кўнгилдан айтса, унинг ҳаётида пайдо бўламан ва...
     -Ва унга бой бўлишни ўргатасан, шунақами?
     -Вэй, калтафаҳм, ўзимнинг юришимни қара. Бой бўлишни билганимда бу ишимни ташлардим. Начора, тирикчилик шундан. Хуллас, унинг ҳаётида пайдо бўлиб, бир-икки маслаҳатлар бэраман. Эвазига эса, инстаграмдаги аккаунтимни топиб, 10та расмимга лайк босасан.
     -Мани окаларим Мэрс ҳайдашмиди, сэлфи таёқчам йўқ, кэйин....
     -Тушундим, инстаграмга кирмайсан. Унда Фэйсбукка кирарсан?
     -Биронта ҳам журналист, артист, футболчи танишим йўқ. Исм-фамилиямни баъзан хато ёзаман.
     -Уфф, чатағ бўлди-ю. "Адно"га-чи?
     -Логин-паролимни эсимдан чиқариб қўйганман.
     -Чилим чэкмайсан, исмингни хато ёзасан, эсинг паст. Твиттэрга кирадиганга ўхшайсан?
     -Ҳа, 2000та фолловэрим бор.
     -Мэнга кэрак одам экансан. Кэл, кэлишамиз. Сэн мэнга қандай қилиб фолловэр кўпайтиришни ўргатасан, 10та твитимга рэтвит босасан. Мэн эса, сэнга энг зўр 3та маслаҳатимни бэраман.
     -Кэлишдик. Сэн биринчи ўргат ҳозир мэгабайтим йўқ.
     -Йўқ-йўқ, "Макро"га борамиз. Вайфайи кодсан.
     -Аааа?!
     -Узр, кодсиз дэмоқчи эдим.
     Улар "Макро"га кэлишганида тушлик вақтига 1соат қолган эди.
     -Тэзроқ бўл, 1соат вақтимиз қолди.
     -Нэга 1соат?
     -Чунки тушлик бўлиб қолса, у-бу егинг кэлиб қолиши мумкин. Ундан кўра мэнга бир дона лаваш олиб бэр.
     -Тушунарли.
     Икковлари 1тадан лаваш еб олишди. Пакана Хитойлик бир кэкирди-ю, "Бошла энди", дэди.
     -Дэмак, твиттэрда фолловэр кўпайтириш учун ҳар куни камида 5та яхши твит ёзиб туришинг кэрак. Бунинг учун файласуфларнинг китобини ўқиб чиқ. Кўпроқ одамни фоллов қил, твиттэрдагилар "яхши одамлар", қайта фолловлашади. Иложи борича билсанг-билмасанг ҳар қандай мавзуга аралашиб тур. Ва энг муҳими, самимий бўл.
     -Бўлдими? Шуми фақат? Энди кўзимнинг олдида рэтвит қил твитларимни. Бўлди.
     -Нима бўлди? Маслаҳат қани?
     -Дарвоқэ, маслаҳат кэракми? Биринчи маслаҳат, бой бўлиш учун ҳар қандай одамдан ҳар қандай хизмат учун пул талаб қил, пишиқ бўл. Иккинчиси, насияга иш қилма. Ҳар доим аввал ўзингнинг эвазингни ундириб, кэйин ишга кириш. Учинчиси... хов анави пастдаги дарахтни кўрябсанми? Ўша ерга бор.
     Чэксиз ҳаяжон билан интиқиб югуриб борди дарахт олдига.
     -Шу ерни қазийми?
     -Шошма, яна озгина нарироқ бор. Овозим эшитилябдими? Унда эшит. Учинчи маслаҳат- бой бўлиш учун ҳэч қачон эртакларга ишонма.
     Шундай дэб, пакана хитойлик тирвақайлаб қочиб қолди...

пятница, 18 марта 2016 г.

Тақдир

     Дэкабрь. Янги йил байрамини нишонламаса-да, синфдош қизларнинг кўпчилиги "бу йил охирги йиғилишимиз бўлиши мумкин", дэйишгани учун йўқ дэя олмади. Борди ўша йиғилишга. Балки бормаслиги кэракмиди...
     Кун ажойиб ўтди. Мактабни битиргандан кэйинги бир нэча йилдан бэри бундай ажойиб ўтмаганди ҳэч бир йиғилишлари. Дэкабрьнинг қисқа куни соат кундузги 3-4лардаёқ тарқалишни тақозо этарди. Тарқалиш олдидан Мэгапланэтга (у пайтлар ҳали Макро очилмаган) кириб овқатланишди. У ердан чиққач, қизлар бироз олдинлаб кэтишди. Аниқроғи, болалар чэкиб олиш учун атай қизларни олдинга ўтказиб юбориб, ўзлари сэкинлашишди. Шу ерда 5-6қадам нарида кэтаётган 2қиз унинг эътиборини тортди. Улардан бири яшил рўмоли ўзига жуда ҳам ярашиб турган истараликкина, иккинчиси эса, узун сочлари қора пальтоси бўйлаб тушиб турган бироз ёши каттароқ қиз. Рўмолли қиз ўзининг нимаси биландир уни ўзига маҳлиё этди. Ҳалиги ёши каттароғи тэлэфонда ким биландир гаплашиб кэтар, яшил рўмолли эса, жимгина атрофни кузатиб борарди. Шу пайт ёши каттароқнинг тэлэфони ўчиб қолдими, "уффф, ўлдим", дэб юборди. Қизлар билан нима баҳонада танишиб олишни билмай кэтаётган йигит учун бу айни муддао бўлди. Уларнинг олдига борди... Балки, бормаслиги кэракмиди...
     —Яхши қиз, мани тэлэфонимдан гаплашволақолин, ўлдириб қўйишмасин.
     —Батарэйкэззи бэриб тура қолин. Бэгона номэрдан қисам, гап эшитаман.
     Йигит шундагина қизнинг қўлидаги тэлэфонига аҳамият бэрди. Худди уникидай Nokia X2. "Омадимдан ўргилай", дэб ўйлади-ю, батарэйкани чиқариб бэрди. Балки бэрмаслиги кэракмиди...
     Шу баҳона улар танишиб олишди. Ораларида шундай туйғу пайдо бўлди-ки, йигитнинг ўтмишидаги барча "ширин туйғу"лар ўтмишда қолди. Яшил рўмолли қиз уни буткул ўзига боғлаб қўйганди. Ўз навбатида, қиз ҳам унга боғланиб қолган, бир-бирларини жуда қаттиқ яхши кўришарди. Уларни бир-бирларига боғлашда катта аҳамиятга эга бўлган кунлар ўтгани сайин, ўрталаридаги туйғу ҳам кучайиб борди. Бу орада йигитнинг онаси синглисини узатиб юборишса, ҳамма иш ўзига қолиб кэтиши, қийналиб қолишини рўкач қилиб, унинг бошини икки қилиш ҳаракатига тушиб қолди. Кэлин ҳам тэзда топилақолди. Аслида, анча олдин топиб бўлинган, расман совчилар орқали ишни пишитиш қолганди, холос. Томонлар кэлишиб, тўй кунини бэлгилашди. Йигит яшил рўмолли қиздан айрилгиси кэлмас, буни ўйласа, кўзига дунё тор бўлиб кэтарди. Шу ерда икки ёш бэбошлик қилишди. Йигит яшил рўмолли қиз билан никоҳ ўқитиб олишга қарор қилди. Қизни ҳам кўндирди...
     Бу орада йигитнинг онаси топган кэлин йигитнинг унда кўнгли йўқлигини, у билан "учмаётганини" тушунди. Унинг ўзи ҳам ҳали анча ёш бўлгани учун турмушга чиқишга тайёр эмасман дэб ҳисобларди. Икковлари ўзаро кэлишиб, катталарга айтиб тўйни тўхтатишди. Худди кинолардагидэк...
     Йигит ва яшил рўмолли қизнинг биргаликдаги ҳаётлари бошланди. Қизнинг онаси аввалига йигитни ёмон кўриб юрди, кэйин тақдирга тан бэриб куёвидай кўра бошлади. Йигит бир хонадонни ижарага олиб, ўша ерга қизни онаси билан жойлаштирди. Улар асосан, ўз уйларида туришса-да, йигит ҳафтада 2-3марта уйдан турли баҳоналар билан чиқиб, ижара уйга борадиган, қиз ҳам ўша кунлари ўша уйга кэладиган бўлди...
     У ўзини буткул бахтли ҳис қилиши учун, ҳотиржамлик кэраклигини билиб яшарди. Лэкин ота-онасига айтишга журъат йўқ... Хотинининг "мэнинг ҳам кэлин бўлиб ойижон-адажонларнинг хизматларини қилгим кэлади", дэган гапларига жавобан "сабр қил озгина, вақти кэлса айтаман уларга", дэб қўярди...
     Шу тариқа вақтлар ўтди. Бугун уларнинг бир ўғиллари бор. Ҳаётларига ўрганиб ҳам кэтишган. Лэкин йигит бу ҳаёти қандайдир бир катта ҳаво шарига ўхшашини, бу шар бир кун ёрилажагини билиб яшайди. Шундай бўлса-да, у бахтли. Жуда ҳам. Ҳаммадан ҳам...

суббота, 5 марта 2016 г.

"Олтин" авлод

     Шэр боласини тутиб қафасга кэлтиришди. Ҳайвонот боғига. Ёш Шэр ўзини бу ерда жуда ҳам ёмон ҳис қиларди. Аввалига, ов қилиб, ҳалол ейишга ўргангани учун, олдига кэлтирилган тайёр гўштни емай юрди. Кэйин эса, кўникди. Аслида, кўникди, дэб ҳам бўлмасди. Унинг қалбида ҳали озодликка чиқиш умиди яшарди. Ана шу умиди ушалиши учун, етолмай очликдан ўлиб қолмаслик учунгина овқатланадиган бўлди. Кунлар ўтиб, бу ердан шунчаки қочиш мумкин эмаслигини тушуна бошлагани сайин, кўпроқ куч тўплаш учун бақувватроқ ея бошлади. Кунлари икки оёқли Махлуқларга томоша бўлиш билан ўтар, баъзан ўкиришлари билан одамларни чўчитишдан завқ оларди. Ҳар ўкирганда озодликда юрган пайтларини ўйлаб, юракдан наъра тортарди.
     Вақтлар ўтиб у улғайди. Ўзининг наслини дунёга кэлтирди. Энди унинг қалбидаги озодлик орзуси армонга айланган, бунга кўникиб ҳам бўлганди. Болаларига Ватани ҳақида сўзлаб бэрар, улар эса, бу ҳикояларни ҳудди эртакдэк эшитишарди. Қафасда дунёга кэлган ёш Шэрлар жониворларни ов қилиб ейиш мумкинлигини ҳаёлларига сиғдиролмасдилар...
     Ота Шэр вафот этди. Унинг болалари катта бўлиб, улар ҳам Шэрваччаларни дунёга кэлтирдилар. Бу Шэрлар ҳозирги ҳаётларига буткул мослашган эдилар. Озодлик, Ватан, ов қилиш каби сўзларнинг асл маъносини тушунмасалар-да, Аждодлари билан доим фахрланиб юрардилар...

пятница, 4 марта 2016 г.

Туш

     Эрта тонг. Ҳаёт тундаги биқирлашдан сўнг аллақачон қайнашни бошлаган. Кўча гавжум. Кимдир ишга, кимдир ўқишга шошади. У ҳам ҳар доимгидэк айни ҳаёт қайнай бошлаганида ўқишга отланган. Автобусда чамаси ярим соатлик шаҳар айланишдан сўнг, бэкатдан ўқишигача бўлган масофани бугун пиёда босиб ўтишга қарор қилди. Ҳали эрта, бэмалол етиб олса бўлади. Йўлнинг бир чэтига ўтиб ҳаёл суриб кэтаркан, орқасидан кимнингдир "Яхши қиз, бугун пиёда кэтябсизми?" дэгани эшитилди. Ҳайрон бўлиб, эътибор бэрганини сэздирмаслик учун бошини қимирлатмай кўз қири билан ён-вэрига қаради: ҳэч ким йўқ. Дэмак, унга гапиришган. Қизиқиш устунлик қилиб, ортига қаради...
                                 ***
     Улар бир-бирларига жуда тэз ўрганиб қолишди. Ўрталарида сэвги пайдо бўлиб, ширин кэлажакни ваъда қиларди. Вақт ўтиб, турмуш қуришди. Жуда ҳам бахтли эдилар. Бирин-кэтин ўғил ва қизли ҳам бўлишди...
                                 ***
     -Алло, сиз Алиевнинг турмуш ўртоғимисиз? Зудлик билан марказий шифохонага етиб кэлинг. Эрингиз автоҳалокатга учради. Аҳволи оғир.
     Унинг кўз олди қоронғулашиб, ҳушидан кэтди.
                                 ***
     У ҳар доимгидэк айни ҳаёт қайнай бошлаганида уйдан чиқди. Автобусдан тушиб, соатига қаради.  Ҳали эрта, бэмалол пиёда етиб олса бўлади. Йўлнинг бир чэтига ўтиб ҳаёл суриб кэтаркан, орқасидан кимнингдир "Яхши қиз, бугун пиёда кэтябсизми?" дэгани эшитилди. Эрталаб кўрган туши кўз олдига кэлди-ю, ортига қарамай, қадамини тэзлатди...